De geschiedenis is een proces van gestage vooruitgang en van gigantische missers, met alle rampzalige gevolgen van dien. Wat had voorkomen kunnen worden wanneer men in die situaties een gematigde, humane koers had gevaren?
De grote Joodse godsdienstfilosoof Martin Buber (1878-1965), auteur van het bekende boek “Ich und Du” (1923) was een voorstander van een gemeenschappelijk Arabisch-Joodse staat en zag zich helaas genoodzaakt zich terug te trekken uit de Israëlitische volksvertegenwoordiging die koos voor een exclusieve Joodse staat. Wat als er toen naar hem was geluisterd?
Met het recente optreden van het Israëlitische leger in Gaza en Libanon zijn wij nog generaties verwijderd van een Midden-Oosten zonder haat en wraak, iets wat nodig is om nu een twee staten oplossing mogelijk te maken.
Wat heb je aan een humane filosofie wanneer regeringsleiders uit zijn op de vernietiging van de ander, de ‘vijand’? Ik moet denken aan de berustende woorden van de filosoof Arthur Schopenhauer: ’In het algemeen hebben de wijzen door de eeuwen heen altijd hetzelfde beweerd en hebben de dwazen, die altijd de overgrote meerderheid vormen, steeds hetzelfde gedaan, namelijk het tegendeel. En zo zal het altijd blijven.’
De recente verkiezing van Donald Trump als president van de VS bewijst helaas dit aforisme.